هیڤیە ناڤێ خۆ توومار بکە و بەردەوام بە
بهرى نووكه ته ههژمار ههبوو ؟ چووناژوور
مەرجێن خزمەتگوزاریاب
رێكهفتنا ڤهكرنا هژمارهكا بازرگانى
لایهن
ئهڤ رێککەفتناما ڤەکرنا هژمارا بازرگانی یە (ژ نوکە پێڤە ب رێککەفتنامە دێ هێتە ب ناڤکرن) ژ روژا پەسەندکرنا وێ ژ لایێ بەشداربوی ڤە دێ یا چالاک بیت، د ناڤبەرا :
كۆمپانیا مێركاتو بروكهرز بۆ كرین وفروتنا ئونلاین وبازرگانیا ئهلكترونى/ سنوردار، هاتیه دامهزراندن لدویڤ یاسایێن ههرێما كوردستانا عیراقێ وهاتیه توماركرن لوزارهتا بازرگانی وپیشهسازیا حوكمهتا ههرێما كوردستانا عیراقێ ب ژمارا تومارێ (31385) ونڤیسینگهها وێ یا سهرهكى دكهڤیته ئاڤاهیێ ژماره 308، دریم ستی، ههولێر، ههرێما كوردستانا عیراقێ (لڤێره دێ ئاماژه بۆ هێته كرن بناڤێ بریكار).
و تو وەک کەسەک یان دامەزراوەیەک کو تە فورما نیاسینا بەشداربوی پڕ کری و تە ناسنامەیا خو پێشکێشی مە کری ، بو پەسەندکرنا ڤێ رێککەفتنێ ب شێوەیەکێ ئەلکترونی ، تو ، ئەو کەسە یان ژی ئەو دامەزراوە ، کو ڤی کاری دکەت ، ئاماژێ ب تێگەهشتن و رازیبونا تە دکەن بو ڤان مەرجێن ل خوارێ (ژ ڤێرێ پێڤە ب بەشداربوو دێ هێتە ناڤکرن).
ودێ ئاماژه بۆ ههردوو لایهنا پێكڤه هێته كرن بناڤێ (لایهن).
پێشهكى
بریكار كۆمپانیهكا تایبهتهمهنده ب پێشكێشكرنا خزمهتێن بازرگانى لبازارێن دارایى یێن جیهانێ وخودان سۆفتوێرێ مێتا ترهیدهر٥ە (Meta Trader 5) بۆ بازرگانیكرنێ لبازارێن دارایى یێن جیهانێ.
بەشداربوو بشێوهكێ ئارهزومهندانه حهزا بازرگانیكرنێ ههیه لبازارێن دارایى یێن جیهانێ برێكا دانانا سهرمایهیێ خۆ ب بڕیار وبهرپرساتیا خۆ لسهر هژمارا بازرگانى یا بریكارى بۆ دروست كرى. وبشێوهكێ ئارهزومهندانه داخازا ڤهكرنا هژمارا بازرگانى ژبریكارى دكهت.
بۆ ڤێ مهرهمێ، ههردوو لایهن لسهر خال ومهرجێن لخارێ رێكهفتن:
مهرج وخال
1- ڤهكرن وتوماركرنا هژمارا بازرگانى
· دڤێت بەشداربوو ههمى زانیاریێن كهسایهتى وبهلگهنامێن پێتڤی بۆ بریكارى بهردهست بكهت.
· بریكارى مافێ ههى هژمارێ بۆ بەشداربووى دروست نهكهت، بێ روونكرن.
· ب ڤهكرنا هژمارێ بەشداربوو ههمى مهرجێن ڤێ رێكهفتنێ قهبیل دكهن وژوان پشكا (دانپێدانا مهترسیا).
2- بازرگانیكرن
· بەشداربوو تێدگههیت ودانپێدانێ دكهت كو ئهو بتنێ بهرپرس و لێپرسراوە ژبڕیارێن كرین وفروتنێ.
· بریكار بێبهرانبهر دێ خزمهتێن شلوڤهكرنا بازارا وشیرهتێن بازرگانیكرنێ وسیگنالێن كرین وفروتنێ پێشكێشى بەشداربووا كهت لدویڤ بهرنامه ومهرجێن خۆ. بەشداربوو دانپێدانێ دكهت كو ئهو بشێوهكێ ئارهزومهندانه وئازدانه بڕیارێ ددهت ب پشت بهستن یان نه ب شلوڤهكرن وشیرهت وسیگنالێن بریكارى وبەشداربوو بخۆ بهرپرس و لێپرسراوە ژئهنجامێن كرین وفروتنێ لدهمێ پشت بهستنێ یان نه ب شلوڤهكرن وشیرهت وسیگنالێن بریكارى.
· بریكارى مافێ ههى تاك لایهنه وبێ زڤرین بۆ بەشداربووى لدویڤ كاودانا بڕیارا قهدهغهكرنا یان سنورداركرنا هندهك شێواز وچالاكیت بازرگانیكرنێ بدهت وهكى (hedging، scalping، بكارئینانا روبوتێ بازرگانیكرنێ، بازرگانیكرن بهرى دهنگ وباسا....هتد)
· بریكارى مافێ ههى تاك لایهنه وبێ زڤرین بۆ بەشداربووى بڕیارا گهورینا مهرج وكاودانێن بازرگانیكرنێ بدهت وهكو (Margin Call, Margin Level, Leverage, Server, Spread, Commission) لیستا بابهتێن بریكارى مافێ گهۆرینا تاك لایهنه تێدا ههیه بهرفرههتره وسنوردار نینه ب لیستا ئاماژهپێكرى.
3- دانان وراكێشانا پارهى
· بۆ دانان وراكێشانا پارهى لسهر هژمارا بازرگانیكرنێ، دڤێت بەشداربوو وان رێكا بكاربینیت یێن بریكار دهستنیشان دكهت.
· بریكارى مافێ ههى كوژمهكێ پارهى وهرگریت وهك كۆمیشن بۆ دانان وراكێشانا پارهى لسهر هژمارا بازرگانی یا بەشداربووى.
· بەشداربوو دانپێدانێ دكهت سهرمایهیێ هاتیه دانان لسهر هژمارا وى یا بازرگانی لدویڤ یاسایێن تایبهت ب "سپیكرنا پارهى ودژه تیرورێ یان ههر یاسایهكا دى یا تایبهت ب پارهى وسهرمایهى" لههرێما كوردستانێ وعیراقێ ویاسایێن نیڤدهولهتی یێن كارپێكرى بدهستڤهئینایه وچو ئاریشه تێدا نینه وهیچ كێشه وداواكاریێن یاسایى لسهر نینه. لدهمێ ههبوونا ههر ئاریشهكێ یاسایى لدور سهرمایهى دناڤ هژمارا بازرگانی، بەشداربوو بتنێ بهرپرس و لێپرسراوە بهرانبهر یاسایێ وبریكارى چو بهرپرساتیێ راناكهت ولدویڤ بڕیارێن دادگهه ودهستههلاتێ، بریكار دێ سهرهدهریێ دگهل وى سهرمایهى كهت.
· بەشداربوو دانپێدانێ دكهت كو راكێشانا سهرمایهى یان قازانج لسهر هژمارا بازرگانی پێتڤی ب رێكارێن یاسایى وئاسایشێ ههنه ودهمێ رێكار تمام دبن، پاره دێ هێته رادهستكرن ژلایێ بریكارى بۆ بەشداربووى.
4- نهێنى وپاراستنا داتایا
· لایهن رازینه لسهر پاراستنا نهێنیا ههمى داتا وزانیاریێن گشتى وهكى داتا وزانیاریێن كهسایهتى ودارایى. داتا وزانیاری بتنێ لدویڤ پێتڤی ومهرجێن ڤێ رێكهفتنێ دێ هێنه بكارئینان.
· بریكار دێ رێكارێن ئاسایشا تهكنلوجى یێن پێتڤی وهرگریت بۆ پاراستنا زانیاریێن گشتى، بهلێ نهشێت گهرهنتیا سهلامهتى وئاسایشا ڤهگوهاستنا داتا وزانیاریا بدهت لسهر ئهنترنێتێ.
5- ههلوهشاندنا رێكهفتنێ
· ب راكێشانا ههمى پارێن لسهر هژمارا بازرگانی وپشتى بكارئینانا هژمارێ بۆ ماوێ ١٤ رۆژا، هژمار دێ هێته گرتن وئهڤ رێكهفتنه بشێوهكێ ئوتوماتیكى دێ ههلوهشێت.
· بریكارى مافێ ههلوهشاندنا ڤێ رێكهفتنێ یا ههى ب ئهگهر یان بێ ئهگهر وبێ زڤرین بۆ بەشداربووى. لڤى حالهتى، بریكار دێ سهرمایهیێ بەشداربووى زڤرینتهڤه پشتى گرتنا ههمى كرین وفروتنێن چالاك وچارهسهكرنا كێشهیێن دارایى (ئهگهر ههبن) دناڤبهرا بریكارى وبەشداربووى.
· ب دوماهیك ئینانا ڤێ رێكهفتنێ كارتێكرنێ ناكهت لسهر پێگیری وبهرپرساتیێن پێشتر ههین.
6- چارهسهركرنا ناكوكیا
· ههر ناكوكیهك پهیداببیت دڤێ رێكهفتنێ یان پهیوهندی بڤێ رێكهفتنێ ههبیت، دێ هێته چارهسهركرن برێكا دان وستاندنێ دناڤبهرا ههردوو لایهنا ب نیازێن باش.
· ئهگهر ناكوكى برێكا دان وستاندنێ نههاته چارهسهركرن، لاین دێ رازیبن بابهت بهێته ڤهگوهاستن بۆ دهستههلاتا دادوهرى لباژێرێ ههولێرێ بۆ چارهسهركرنێ.
7- یاسایا برێڤهبرنێ
· ئهڤ رێكهفتنه دێ لدویڤ یاسایێن ههرێما كوردستانێ وعیراقێ هێته برێڤهبرن وشلوڤهكرن.
8- شهرعیهتا ڤێ رێكهفتنێ
· ئهگهر دهركهت برگهكا ڤێ رێكهفتنێ یان پتر نهیا دروسته، نهگونجێت یان بهروڤاژى برگهیێن یاسایێن كارپێكرى بیت، كارتێكرنێ ناكهت لسهر شهرعیهت وبهردهوامیا مهرج وخالێن دیترێن ڤێ رێكهفتنێ.
9- دهستههلاتدان وبرێڤهبرنا هژمارێ
· بەشداربوو دانپێدانێ دكهت دهمێ داواكاریهكا كرینێ یان فروتنێ ئهنجام ددهت لسهر پلاتفورمێ بریكارى، ئهڤه بەشداربوو بشێوهكێ ئوتوماتیكى دهستههلاتێ ددهته بریكارى بۆ بجهئینان وڤهگوهاستنا داواكاریێ بۆ ناڤهندێن جیهانى بۆ دابینكرنا نهختینهبێ (Liquidity Provider) . بجهئینانا داواكاریێن بەشداربووى دێ لدویڤ یاسایێن بریكارى بیت.
· بەشداربوو بخۆ بتهمامى بهرپرسه ژپاراستن وسهلامهتیا هێلانا زانیاریێن ڤهكرنا هژمارا بازرگانیا خۆ، وهكى ژمارا هژمارێ وپهیڤا نهێنی (Password). دڤێت بەشداربوو ب زویترین دهم بریكارى ئاگههدار بكهت لدهمێ ههبوونا ئاریشهكا ژڤى جورى.
10- رێكهفتنێن پێشتر
· ئهڤ رێكهفتنه ههمى رێكهفتنا دناڤبهرا لایهنان پێكدئینیت وجهێ ههر رێكهفتنهكا دى یان لێك تێگههشتنهكا پێشتر دگریتهڤه، ئهگهر یا نڤیسى بیت یان زارهكى.
11- بازرگانیكرن ب پهراوێز (Margin Trading)
· بەشداربوو دانپێدانێ دكهت كو بازرگانیكرن ب پهراوێز ئانكو قهركرنا پارهى ژبریكارى بمهرهما دانا هێزهكا كرین وفروتنا زێدهتر ب بەشداربووى، بهلێ لههمان دهم ئهڤه مهترسیهكا زێدهتر لسهر سهرمایهیێ بەشداربووى بخۆڤه دگریت، وهكى ئهگهرێ ژدهستدانا زیاتر ژسهرمایهیێ سهرهتایى.
12- گۆرانكارى
· بریكارى مافێ ههى پێداچوونێ بكهت بۆ خال ومهرجێن ڤێ رێكهفتنێ وبگهۆریت بشێوهكێ ئێك لایهنه بێ زڤرین بۆ بەشداربووى، بمهرجهكى گهۆرین دژى یاسایێن كارپێكرى نهبن لدور كاركرنێ لبازارێن دارایى یێن جیهانێ. لدهمێ ئهنجامدانا گهۆرینا، بریكار دێ بەشداربوو ئاگههداركهت لدور گهۆرینێ بشێوهكێ ئهلكترونى.
· پشتى ئهنجامدانا ههر گهۆرینهكێ ژلایێ بریكارى، ئهگهر بەشداربوو بهردهوام بوو لسهر بكارئینانا هژمارا بازرگانی، ئهڤه دێ هێته هژمارتن وهك رازیبوونا بەشداربووى ب گهۆرینا.
13- پلاتفورمێ بازرگانیكرنێ وتهكنلوجیا
· دڤێت بریكار رێ بدهته بەشداربووى پلاتفورم وتهكنلوجیا گرێداى ب بازرگانیكرنێ بكاربینیت بۆ ئهنجامدانا مامهلێن خۆ.
· بەشداربوو دانپێدانێ دكهت كو بهردهستبوون وكاركرنا پلاتفورم وتهكنلوجیا گرێداى ب بازرگانیكرنێ چێدبیت توشى ئاریشا بیت ب ئهگهرێن لدهرڤهى كونترولا بریكارى. لڤان حالهتا، بەشداربوو رازى یه بریكارى ب بهرپرس نهدانێت ژئهگهرێ دروستبوونا ههر زیانهكێ بۆ سهرمایهیێ بەشداربووى.
14- - بجهئینانا داواكاریا و بها
· دڤێت بریكار بزاڤێن گونجاى بكهت بۆ ڤهگوهاستن وبجهئینانا مامهلێن بەشداربووى بشێوهكێ بلهز وب باشترین بهایێ بهردهست لبازارێن جیهانى.
· بەشداربوو دانپێدانێ دكهت كاودانێن بازارى، وژوان نهسهقامگیرى ونهختینه، چێدبیت كارتێكرن ههبیت لسهر بجهئینانا فهرمانا وبهایا، وبریكار نهشێت بجهئینانا داواكاریێن بەشداربووى مسوگهر بكهت ژبهایێ دیاركرى.
· بریكار چێدبیت ب بڕیارا خۆ بێ زڤرین بۆ بەشداربووى مامهلێن بەشداربووى رهت بكهتهڤه یان بگهۆریت لحالهتێ تێكچوونا بازارى، ئاریشێن تهكنیكى، یان چالاكیێن بازرگانی یێن خراپ وگومانلێكرى یان ساختهكاریێ.
15- رسومات وكۆمیشن
· بەشداربوو رازى یه لسهر دانا رسوماتا وكۆمیشنێ (عمولێ) وجیاوازیا بهاى (سپرید) وكریێن دى یێن گرێداى ب چالاكیێن بازرگانیكرنێ لدویڤ خشته وبهرنامێن بریكارى یێن تایبهت بڤى بابهتى.
· بریكارى مافێ ههى پشكهكێ یان ههمى رسوماتا وكۆمیشنێ (عمولێ) وجیاوازیا بهاى (سپرید) وكریێن دى یێن گرێداى ب چالاكیێن بازرگانیكرنێ بگهۆریت بێ زڤرین بۆ بەشداربووى. لدهمێ ئهنجامدانا گۆرانكاریا، بریكار دێ بەشداربوو ئاگههداركهت لدور گهۆرینێ بشێوهكێ ئهلكترونى.
16- - قهرهبووكرن
· بەشداربوو رازى یه ب قهرهبووكرنێ، بهرهڤانیكرنێ، وپاكانهكرنێ بۆ بریكارى ژزیان وبهرپرساتیا ژههر داواكاریهكا یاسایى، ژدهستدانێ، زیانێ، بهرپرساتیێ، یان خهرجیهكێ ژئهگهرێ بكارئینانا خزمهتێن بریكارى ژلایێ بەشداربووى، ژوان بۆ نموونه، بكارئینانا رێپێنهدراو، زیانێن بازرگانی، یان پێشێلكرنا یاسایێ ورێسایا.
17- سنورداركرنا بهرپرساتیێ
· ههتا ئاستێ رێپێدراو ژلایێ یاسایا كارپێكرى، چێنابیت بریكار بهرپرس بیت ژچو زیانهكا (نهراستهوخۆ، دهرئهنجامێ، رووداو، سزایى) پهیداببیت ژڤێ رێكهفتنێ یان پهیوهندی پێڤه ههبیت، بهلێ سنوردار نینه ب، زهرهركرنا بازرگانی، ههبوونا ئاریشا یان راوهستانا سیستهمى، یان راوهستانا یان كێشهیێن بازارێن دارایى یێن جیهانێ.
18- دژى پاره سپیكرنێ وپێگیرى
· بەشداربوو رازى یه پێگیریێ بكهت بههمى یاسا ورێسایێن دژى پاره سپیكرنێ یێن كارپێكرى، وههروهسا پێشكێشكرنا ناسناما دروست ونوى وزانیاریێن دارایى ودانانا سهرمایێ پاقژ وتهندروست لسهر هژمارا بازرگانیا خۆ.
· چێدبیت بریكار ب بڕیارا خۆ داخازا بهلگهناما یان زانیاریێن زێدهتر بكهت ژبەشداربووى بۆ پشتراستبوونێ ژناسناما، ژێدهرێن پارهى، یان پێگیریێ ب رێكارێن یاسایى.
19- ههڤپێچ
· ههڤپێچێ ئێكێ: دانپێدانا مهترسیا.
20- قهبیلكرنا ڤێ رێكهفتنێ
· ئهڤ رێککەفتنامەیە ب ئەلکترونی ژ لایێ بەشداربوی یا هاتیە پەسەندکرن ب کلیکرنێ ل بەشێ خوارێ یێ لاپەرێ ئەلکترونی ل دەمێ دروستکرنا هژمارا تایبەت یا خو.
تێبینى: ئهڤ رێكهفتنه ژ(20) برگه وئێك ههڤپێچ پێكدهێت.
ههڤپێچێ ئێكێ: دانپێدانا مهترسیا
ب کلیککرنێ ل خوارێ بەشداربو دانپێدانێ ب ڤان خالێن خوارێ دکەت و تێدگەهیت:
1- بەشداربوو تێدگههیت كو ئهركێ سهرهكى یێ بریكارى بریتیه ژڤهگوهاستنا مامهلێن كرین وفروتنێ یێن بەشداربووى بۆ ژێدهرێن جیهانى یێن تایبهت ب دابینكرنا نهختینهیێ (Liquidity Provider). بریكار بهیچ رهنگهكى بهشدار نابیت دقازانج وزیانێن مامهلێن بەشداربووى ومایتێكرنێ تێدا ناكهت. وههروهسا بریكار بهرپرس نینه ژبرێڤهبرنا سهرمایهیێ بەشداربووى لسهر هژمارا وى یا بازرگانی.
2- ئاستێ مهترسیێ لسهر سهرمایهیێ بەشداربووى لبازارێن دارایى یێن جیهانێ گهلهكا بلنده. چێدبیت برێكا كاركرنێ لڤان بازارا بەشداربوو ههمى یان پشكهكا مهزنا سهرمایهیێ لسهر هژمارا بازرگانی یێ مامهلێن بازرگانی پێدكهت ژدهست بدهت. ئهڤێن لخارێ پشكهكن ژوان مهترسیا یێن بەشداربوو دانپێدانێ دكهت تێدگههیت وبهرپرساتیا تماما وان مهترسیا رادكهت وبریكار بهیچ رهنگهكى بهرپرس نینه ژوان مهترسیا:
· نهجێگیرى ونهسهقامگیریا بازارى: بازرێن دارایى گهلهك نهجێگیر ونهسهقامگیرن. چێدبیت بهایێن وان بشێوهكێ گهلهك بلهز بلند ونزم ببن وچێدبیت ئهڤهژى ببیته ئهگهرێ زیانهكا زۆر بۆ سهرمایێ بەشداربووى ئهگهر بشێوهكێ دروست مامهلێن خۆ نهپارێزیت.
· خهزینا بهاى (Slippage): بەشداربوو تێدگههیت كو چێدبیت هندهك جارا ب ئهگهرێن جیاواز ژدهرڤهى كونترولا بریكارى خهزین لبهایا رویبدهت. خزینێ بهاى بریتیه ژڤهكرنا یان گرتنا مامهلێن بەشداربووى دبهایهكێ جیاواز ژبهایێ داخازكرى. گهلهك جارا ژبهر لڤینێن ژنیشكهكێڤه وبهێزێن بازارى یان كێمیا سیولێ یان ئاریشێن تهكنیكى خهزین لبهای رویددهت. ئهڤ خهزینه دژێدهرێن جیهانى یێن تایبهت ب دابینكرنا نهختینهى رویدهن (Liquidity Provider) وبریكار بهیچ رهنگهكى ژێ بهرپرس نینه.
· لاڤرێج (Leverage): مامهلهكرن لبازارێن جیهانى بتنێ بۆ وان كهسا یا گونجایه یێن مهترسیێن كاركرنێ ب لاڤرێج تێدگههن. كاركرن ب لاڤرێج دهریڤێ ددهته بەشداربووى ب قهبارهكێ مهستر ژسهرمایهیێ خۆ یێ راستهقینه بازرگانیێ بكهن، وئهڤهژى قهبارێ قازانج وزیانێ گهلهك زێدهتر دكهت.
· داواكاریا پهراوێز (Margin Call): ئهگهر سهرجهمێ گشتى یێ زیانێن مامهلێن بەشداربووى پتربن ژكوژمێ پارهیێ پهراوێزكرى، ئهڤه دڤێت ب زوترین دهم بەشداربوو پارهكێ زێدهتر دانێته سهر هژمارا خۆ، ئهگهرنه لدهمێ گههشتنا زیانا بۆ ئاستێ رێژهیا ژسهدێ یا دیاركرى، مامهلێن بەشداربووى بشێوهكێ ئوتوماتیكى دێ هێنه گرتن وچێدبیت ئهڤ چهنده ببیته ئهگهرێ زیانهكا مهزن بۆ سهرمایهیێ بەشداربووى.
· بەشداربوو بتنێ بهرپرسه ژئهنجامێن مامهلێن كرین وفروتنێ وئهو بخۆ خودانێ ههمى قازانج وزیانێ یه. بریكار مایتێكرنێ وچاڤدێریێ ناكهت بۆ مامهلێن بەشداربووى وبهرپرس نینه ژئهنجامێن مامهلێن بەشداربووى.
· بریكار بهیچ رهنگهكى گهرهنتیا قازانجى یان دویركهتنێ ژزیانێ نادهته بەشداربووى. لدهمێ پشت بهستنێ ب سیگنال وشلوڤهكرن وستراتیجى وشیرهتێن ههر كهسهكى، ههتا ئهگهر كارمهندێ بریكارى ژى بیت، بەشداربوو بخۆ بهرپرسه ژبڕیاردانێ لدور پشت بهستنێ بوان سیگنال وشلوڤهكرن وستراتیجى وشیرهتا ومامهلهكرنێ بوان.
3- ب کلیککرنێ ل خوارێ ، تو وەک بەشداربو رازەمەندیا خو بو هەمی خاڵێن (هەڤپێچا ئێکێ :دانپێدان ب مەترسیێ) د دەیە دیارکرن ، و دانپێدانێ ب هەمی خاڵان دکەی و دوپات دکەی کو تە هەمی خاڵ خاندن و تێگەهشتی ، و تو بەرپرسیارەتیا هەمی مەترسیێن هاتینە دیارکرن ب ستویێ خو ڤە د گری.